PMS Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

PMS (Adet Öncesi Gerginlik Sendromu) Nedir?

Halk arasında PMS olarak bilinen Premenstrüel Sendrom, adet öncesi dönemde kadınlarda görülen fiziksel ve ruhsal değişiklikleri ifade eder. Adet kanamasından yaklaşık 10 gün önce başlayabilen bu belirtiler, kanamanın başlamasıyla hafifler veya kaybolur.

Kadınların yaklaşık %12’sinde görülen PMS, herkeste aynı şiddette yaşanmaz. Kimi kadınlarda çok hafif seyrederken, bazılarında günlük yaşamı zorlayacak düzeye ulaşabilir.

PMS’nin Nedenleri

Kesin nedeni bilinmese de, adet döngüsünün ikinci yarısında meydana gelen hormonal dalgalanmalar PMS’nin temel sebebi olarak kabul edilir. Bunun yanında:

• Magnezyum ve çinko eksikliği

• Vitamin yetersizlikleri (özellikle A ve B grubu)

• Vücutta sıvı tutulumu

• Nörotransmitter dengesizlikleri

• Psikolojik faktörler
  da etkili olabilir.

PMS Belirtileri

PMS, hem fiziksel hem de ruhsal belirtilerle kendini gösterebilir. En sık görülen şikayetler:

• Baş ağrısı, migren atakları

• Meme ve karın bölgesinde şişlik

• Halsizlik, enerji kaybı

• İştah artışı veya azalması

• Uykusuzluk ya da aşırı uyku hali

• Konsantrasyon güçlüğü

• Sinirlilik, depresif ruh hali, ağlama isteği

• Ciltte yağlanma ve akne

• Kilo alımı

• Çarpıntı ve eklem ağrıları

Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişir; bazı durumlarda psikiyatrik bozukluğa (Premenstrüel Disforik Bozukluk) kadar ilerleyebilir.

Tanı Nasıl Konulur?

Her adet öncesi şikayeti PMS anlamına gelmez. Tanı için şu kriterler aranır:

• Belirtilerin adet öncesinde düzenli şekilde tekrar etmesi

• Adet başladıktan sonraki 3 gün içinde kaybolması

• En az 2-3 ay boyunca aynı döngüde gözlenmesi

• Günlük yaşamı etkileyecek düzeyde olması

Bu nedenle PMS tanısı, birkaç ay süren gözlem ve değerlendirme ile konur.

PMS Tedavisi

PMS’nin kesin tedavisi yoktur, ancak belirtileri azaltmak mümkündür. Tedavi kişiye özel planlanır.

İlaçla Tedavi:

• Ruhsal belirtilerde psikiyatri desteği, fiziksel belirtilerde kadın doğum uzmanı tedavisi gerekir.

• Ağrı kesici ve iltihap giderici ilaçlar öne çıkar.

• Doğum kontrol hapları bazı kadınlarda faydalı olabilir.

• Hormon tedavileri (GnRH analogları) sadece gerekli vakalarda ve doktor kontrolünde uygulanır.

Cerrahi Yöntem:
Tüm tedavilere yanıt alınamayan nadir durumlarda rahim ve yumurtalıkların alınması gündeme gelebilir.

Yaşam Tarzı Önerileri:

• Beslenme: Kafein, alkol ve sigaradan uzak durmak; vitamin ve mineral açısından dengeli beslenmek.

• Egzersiz: Düzenli spor yapmak endorfin salgısını artırır, ruh halini iyileştirir.

• Stres Yönetimi: Yoga, meditasyon ve gevşeme teknikleri stresi azaltır.