Her şey sıradan bir akşam yemeğinden sonra başladı galiba. Önce hafif bir şişkinlik, sonra mideye oturan o tanımlanamaz ağırlık hissi. Çoğumuz "gazdır geçer" deyip soda içiyoruz ama işin aslı bazen çok daha derinlerde, o küçük saklı organda bitiyor. Pankreas dediğimiz o yapı küstüğü an, hayat bir anda hastane koridorlarına taşınıyor.

Midenizdeki o bitmek bilmeyen yanma hissi sadece acı bir hatıra olmayabilir. Çoğu insan göğüs kafesinin arkasındaki o ekşimiyi geçiştirir. Oysa vücut içerde bambaşka bir savunma mekanizması geliştiriyor. Barrett Özofagusu (yemek borusu dokusunun değişmesi) tam da bu noktada devreye giriyor. Aslında mide asidi, yemek borusunun o nazik duvarlarını sürekli dövüyor. Bir süre sonra oradaki hücreler, asitle baş edemeyince şekil değiştiriyor. Tıpkı bir mutasyon gibi.

Hiç nöbetten çıktığınızda, aslında yorgunluktan ölmeniz gerekirken bir anda uykunuzun açıldığını ve kendinizi çok enerjik hissettiğiniz oldu mu? Bu videoda, sağlık çalışanlarının en büyük dertlerinden biri olan "Yalancı Dinçlik" konusunu en sade haliyle anlatıyorum.

Vücudumuz aslında minik bir kimya fabrikası gibi çalışıyor. Ancak bazen bu fabrikada işler yolunda gitmiyor ve bakır gibi hayati elementler, birer zehire dönüşebiliyor. Wilson hastalığı tam olarak bu noktada başlıyor; bakırın karaciğer ve beyinde birikmesiyle karakterize olan bu durum, genelde genç yaşlarda kapıyı çalıyor.

Vücudumuzun sessiz çalışan laboratuvarı karaciğer, bazen kendi savunma sisteminin hedefi haline gelebiliyor. Hiç beklemediğimiz bir anda ortaya çıkan yorgunluklar belki de sadece iş temposundan kaynaklanmıyordur. Primer Biliyer Kolanjit (safra kanallarının kronik iltihabı) tam da böyle, sinsice ilerleyen bir tabloyla karşımıza çıkıyor. İnsan merak ediyor, neden vücut kendi sağlıklı dokusuna saldırır?

Pek çoğumuzun adını bile duymadığı o sancı bir sabah kapınızı çalabilir. Karın bölgesinin sol alt tarafında aniden başlayan o keskin sızı aslında bağırsaklarınızın bir imdat çağrısıdır. Divertikülit (bağırsak kesesi iltihabı) dediğimiz bu durum, yaşam kalitesini bir anda aşağı çekiyor. İnsan merak ediyor, acaba yediğimiz bir çekirdek mi buna sebep oldu?

Sabah uyandığınızda o şişkinlik hissiyle karşılaşmak artık pek çok kişi için sıradanlaştı. Aslında vücudumuz, özellikle gastrointestinal (mide-bağırsak) sistemimiz bize sürekli bir şeyler anlatmaya çalışıyor. Modern hayatın hızı, ayaküstü atıştırılan öğünler derken dengeler şaştı.

Bir sabah uyandığınızda kolunuzda küçük bir şişlik fark ediyorsunuz. Önemsemiyorsunuz, muhtemelen bir yere çarptım diyorsunuz. Ama o şişlik geçmiyor, aksine yavaşça büyüyor. Acaba kötü bir şey mi? İşte sarkom (yumuşak doku veya kemik kanseri) tam da böyle, bazen çok sinsi başlıyor. İnsan ister istemez bir tedirgin oluyor.

Bir sabah çocuğunuzu severken karnında elinize gelen o sertlik. Genelde herkez ilk başta gaz sancısı ya da basit bir şişkinlik sanıyor. Ama bazen o şişlik, tıp dünyasının Wilms tümörü (çocukluk çağı böbrek kanseri) dediği durumun ilk işareti olabiliyor. Belirtiler genelde çok sessiz ilerliyor.

Her şey sıradan bir sabah başladı aslında. Hafif bir baş ağrısı, aynada fark edilen o küçük morluklar... Kimse bu kadarını beklemiyordu. Trombotik Trombositopenik Purpura (kan pıhtılaşması bozukluğu) teşhisi koyulana dek kimse durumun ciddiyetini anlayamadı. Vücut kendi içinde bir savaşa girmişti adeta.

Sırtınızdaki o geçmek bilmeyen ağrıyı sadece yorgunluğa mı bağlıyorsunuz. Bazen vücut, çok daha derinlerden, kemik iliğinden gelen bir fısıltıyla konuşur aslında. Multipl miyelom (plazma hücreli kan kanseri) tam da böyle, sinsi adımlarla yaklaşıyor hayata. Çoğu zaman bir bel fıtığı ya da magnezyum eksikliği sanılan o sızılar, aslında bağışıklık sisteminin kendi içinde verdiği büyük bir kavganın sonucu olabilir.

Sıradan bir sabah, dişinizi fırçalarken diş etiniz kanamaya başlıyor. Durmuyor. Dakikalar geçiyor ama o sızıntı bir türlü kesilmiyor. Çoğumuz bunu geçiştiririz ama bazen bu durum genetik bir kodun eksikliğinden kaynaklanıyor. Von Willebrand Hastalığı (VWD), aslında toplumda sanıldığından çok daha yaygın görülüyor. İnsanlar genelde ağır bir yaralanma yaşayana kadar vücudundaki bu eksikliğin farkına bile varmıyor.

Sabah uyandığınızda kolunuzda durduk yere beliren o morluk... Hiçbir yere çarpmadığınızı adınız gibi biliyorsunuz ama orada işte. Bazen diş fırçalarken bitmek bilmeyen bir sızıntı, bazen de durup dururken burnunuzun kanamsı can sıkabiliyor. İnsan merak ediyor, içeride neler oluyor? Vücudumuzun tamir ekibi, yani o meşhur kan pulcukları bir yerlerde mola mı verdi acaba?

Sıradan bir sabah uyanıyorsunuz, ellerinizde bir kaşıntı ama öyle böyle değil. Duştan çıkınca artan o tuhaf yanma hissi acaba yediğim bir şey mi dokundu dedirtiyor insana. Aslında mesele cildin çok ötesinde, tam merkezde, kemik iliğinde başlıyor. Polisitemia Vera (kan koyulaşması) dediğimiz bu durum, vücudun durduk yere fazladan kırmızı kan hücresi üretmesiyle karakterize. Kan o kadar çoğalıyor ki, damarların içinde akmakta zorlanıyor adeta.