SAĞLIK
Vücudun Alarm Sistemi: Cowden Sendromu Nedir?
Bazen bir aynaya bakmak, vucudun iç dünyasındaki karmaşayı anlamaya yetmeyebilir. Ciltte beliren küçük, zararsız görünen pütürler aslında çok daha derin bir hikayenin parçası olabilir. Cowden sendromu tam olarak böyle bir durum. Genetik bir mirasın, vücudun fren mekanizmasını bozmasıyla ortaya çıkıyor. İnsan merak ediyor, küçücük bir gen nasıl bu kadar büyük bir etki yaratır?
Küçük Adımların Büyük Mücadelesi: Serebral Palsiyi Anlamak
Parkta koşan çocukları izlerken bazen birinin diğerlerinden farklı hareket ettiğini görürsünüz. Hareketleri biraz serttir veya dengesi çabuk bozulur. İşte o an akla tek bir soru geliyor. Neden? Cerebral Palsy (beyin felci) dediğimiz durum aslında bir hastalık değil. Bu, doğum öncesinde ya da hemen sonrasında beynin hasar almasıdır. Tam olarak iyileşmiyor ama durmuyor da. Gelişiyor.
Gözlerdeki Sarı Işık: Bilirubin Yolculuğunda Neler Aksıyor?
Vücudumuz aslında her gün sessiz sedasız devasa bir geri dönüşüm fabrikası gibi çalışıyor. Kanımızdaki yaşlı hücreler parçalanırken ortaya çıkan o madde, yani bilirubin (safra boyası), bazen sistemde takılıp kalıyor. Kimsenin beklemediği bir anda aynaya bakınca fark edilen o hafif sarılık, aslında içeride bir şeylerin yolunda gitmediğinin habercisi olabilir. İnsan bazen merak ediyor; bu kadar kusursuz işleyen bir sistem nasıl olur da bir anda aksar?
Sessizce Yaklaşan Tehlike: Beyin Kanamasını Anlamak
Sıradan bir akşamüstü aniden bastıran o şiddetli ağrı... Birçoğumuz baş ağrısını yorgunluğa yorarız ama bazen vücut çok daha ciddi bir alarm veriyor olabilir. Beyin kanaması (kafa içi kan sızması), aslında modern dünyanın en sinsi sağlık sorunlarından biri olarak karşımızda duruyor. Herkesin başına gelebilir mi sorusu akılları kurcalıyor. Uzmanlar, belirtileri tanımamanın hayati risk taşıdığını her fırsatta hatırlatıyor.
Doğadaki Gizli Tehlike: Babesiosis ve Korunma Yolları
Sıcakların bastırmasıyla birlikte doğaya kaçış planları hız kazandı. Ancak yeşilliklerin arasında bizi bekleyen, pek de dost canlısı olmayan misafirler var. Keneler, sadece Kırım Kongo ile değil, artık Babesiosis (kene sıtması) riskiyle de gündemde. Sıcakların bastırmasıyla birlikte doğaya kaçış planları hız kazandı. Ancak yeşilliklerin arasında bizi bekleyen, pek de dost canlısı olmayan misafirler var. Keneler, sadece Kırım Kongo ile değil, artık Babesiosis (kene sıtması) riskiyle de gündemde. Sıcakların bastırmasıyla birlikte doğaya kaçış planları hız kazandı. Ancak yeşilliklerin arasında bizi bekleyen, pek de dost canlısı olmayan misafirler var. Keneler, sadece Kırım Kongo ile değil, artık Babesiosis (kene sıtması) riskiyle de gündemde. Sıcakların bastırmasıyla birlikte doğaya kaçış planları hız kazandı. Ancak yeşilliklerin arasında bizi bekleyen, pek de dost canlısı olmayan misafirler var. Keneler, sadece Kırım Kongo ile değil, artık Babesiosis (kene sıtması) riskiyle de gündemde. Sıcakların bastırmasıyla birlikte doğaya kaçış planları hız kazandı. Ancak yeşilliklerin arasında bizi bekleyen, pek de dost canlısı olmayan misafirler var. Keneler, sadece Kırım Kongo ile değil, artık Babesiosis (kene sıtması) riskiyle de gündemde.
Eklemlerdeki Gizemli Sızı: Reaktif Artrit
Bazen basit bir mide mikrobu ya da idrar yolu enfeksiyonu sanıyoruz her şeyi. Geçti gitti derken, birkaç hafta sonra diz kapaklarınızda bir sızı başlıyor. Merak ediyor insan, ufacık bir boğaz ağrısı nasıl olur da yürümeyi zorlaştırır. İşte tıp dünyasında reaktif artrit (eklem iltihabı) denen durum tam da böyle sinsice kapıyı çalıyor.
Sessizce İlerleyen Bir Genetik Labirent: Arjininemi
Vücudumuz aslında mükemmel işleyen bir fabrika gibi. Ancak bazen, o devasa çarkın içindeki küçücük bir dişli görevini yapmayı bırakıyor. Arjininemi tam da böyle bir durum. Proteinlerin yapı taşı olan arjinin isimli maddenin kanda aşırı birikmesiyle ortaya çıkıyor bu nadir tablo. Bir gün bakıyorsunuz her şey yolunda, ertesi gün ise gelişimde bir duraksama. Garip değil mi?
Kanın Sessizce Çekilmesi: Aplastik Anemi
Vücudun üretim bandı durduğunda ne olur? Bir sabah uyandığınızda diş etlerinizde durduk yere kanama görüyorsunuz. Belki sadece çok yorgunsunuz ama bu bildiğiniz uykusuzluktan değil. Kemik iliği, yani kan fabrikası kepenkleri indirdiğinde karşımıza çıkan tablo bu. Aplastik anemi (kan hücresi üretiminin durması) aslında bir kanser türü değil ama en az onun kadar ciddi bir durum.
Vücudun Sessiz Alarmı: Alkali Fosfotaz Eksikliği
Kan tahlili sonuçlarına bakarken o kadar çok değer görüyoruz ki, bazen en altta kalan küçük bir düşüklüğü fark etmiyoruz bile. Alkali fosfotaz (kemik ve karaciğer enzimi) aslında vücudun mimarı gibi çalışıyor. Bu enzim eksildiğinde, hani o sağlam dediğimiz kemikler birden nazlanmaya başlıyor. İnsan merak ediyor, küçücük bir protein nasıl bu kadar büyük işler başarır?
OTİZM NEDİR VE BELİRTİLERİ NELERDİR?
Otizmin bilinmeyen nedenlerini ve genetikten anne karnına tüm merak edilenleri en samimi dille keşfediyoruz.
Kanın İçindeki Sessiz Fırtına: Akut Miyeloid Lösemi
Hastanelerin beyaz koridorlarında yankılanan o tıbbi kısaltma: AML. Aslında her şey kemik iliğinde, yani kanın mutfağında başlıyor. Vücudun savunma sistemi bir anda rotadan sapıyor. Kontrolsüzce çoğalan hücreler sağlıklı olanları adeta yerinden ediyor. Korkutucu. Yine de modern tıp bu karmaşayı çözmek için dev adımlar atıyor.
Sessiz Bir Genetik Fırtına: Zellweger Sendromu Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Bazen bir bebeğin dünyaya gelişiyle başlayan o büyük mucize, beklenmedik sessiz çığlıklarla gölgeleniyor. Aileler, çocuklarının gözlerindeki o donuk bakışı fark ettiğinde aslında çoktan bir mücadelenin içine girmiş oluyorlar. Zellweger sendromu dediğimiz şey, aslında hücrelerin içindeki o minik temizlik işçilerinin görevini yapamaması durumu. Peroksizom adı verilen bu birimler çalışmayınca, vücutta biriken yağ asitleri adeta bir zehir gibi organlara yayılıyor.
Ataklarla Gelen Gizemli Misafir: FMF
Sıradan bir akşam üstü aniden bastıran o keskin sızı. Çoğu kişi ilk başta basit bir zehirlenme sanıyor. Ailesel Akdeniz Ateşi yani tıp dilindeki adıyla Familial Mediterranean Fever (FMF), aslında coğrafyamızın görünmez bir parçası. Belki de çocukluktan beri süregelen o kısa süreli ateşlenmelerin tek sebebi bu genetik miras.
Zika Virüsü: Küçük Bir Isırık Büyük Bir Endişe mi?
Her şey o küçük vızıltıyla başlıyor aslında. Ormanların derinliklerinden çıkan bu davetsiz misafir, son günlerde yine gündemimizde. Zika virüsü (ateşli hastalık), adını ilk duyduğumuz o sıcak yaz aylarından beri pek de uzağımıza gitmiş değil. İnsan merak ediyor, acaba gerçekten güvende miyiz?
Küçük Vücutların Büyük Direnişi: Bruton Hastalığı
Bebek odalarında başlayan o bitmek bilmeyen ateşli geceler, bazen basit bir soğuk algınlığından çok daha fazlasını anlatıyor. Aileler çocuklarının neden sürekli hastalandığını anlamaya çalışırken, tıbbi adı X'e bağlı agamaglobulinemi (antikor yokluğu) olan tabloyla yüzleşiyor. Genellikle erkek çocuklarını bulan bu durum, vücudun mikroplara karşı kalkan oluşturamaması demek aslında.
Bebeklerdeki Sessiz Tehlike: West Sendromu
Bazen sıradan bir sıçrama gibi görünüyor. Yeni anne babalar bebeklerinin uykuda ya da beslenirken aniden kollarını açmasını önce bir refleks sanıyor. Oysa bu kısa süreli kasılmalar, tıp dünyasının West sendromu dediği ciddi bir tablonun habercisi olabilir. Korkutucu.
Zihnin Labirentinde Bir Kayboluş: Wernicke-Korsakoff
Sokakta yürürken bir an nerede olduğunuzu unuttuğunuzu hayal edin. Sadece kısa bir an değil, koca bir geçmişin silinip gittiğini... Bazen sadece bir vitaminin eksikliği, hayatı böylesine tepetaklak edebiliyor. Wernicke-Korsakoff sendromu, genellikle alkol kullanımıyla anılsa da aslında vücudun temel bir yakıtı bulamaması hikayesidir.














