Vücudun Alarm Sistemi: Şeker Neden Yükselir?
Her şey aslında o bitmek bilmeyen susuzluk hissiyle başlıyor. İnsan bir türlü doymuyor suya, içtikçe kuruyor sanki boğazı. Kasım ayının o serin günlerinde polikliniklerin koridorlarında sıkça duyulan bir hikaye bu. Tip 1 diyabet teşhisi konulmuş ya da henüz farkında olmayanlar için süreç bazen çok hızlı ilerliyor. Vücut, insülin (şeker düzenleyici hormon) bulamayınca kendi yağlarını yakmaya başlıyor. Garip bir koku yayılıyor o an ağızdan; hani çürümüş elma gibi.
Kritik. Hücreler aç kalmışken kanda şeker birikiyor ama içeri giremiyor bir türlü. İşte tam burada devreye giren o karmaşa, diyabetik ketoasidoz (asitli şeker koması) dediğimiz tabloya dönüşüyor. Belirtiler aslında ben buradayım diyor. Sürekli idrara çıkma isteği ve geçmeyen bir yorgunluk hali... Acaba yediğim bir şey mi dokundu diye düşünürken zaman geçiyor maalesef. Diyabetik ketozis belirtileri nelerdir sorusu bu yüzden hayati bir önem taşıyor.
Midede ani başlayan o kramp benzeri ağrı, kusma eşlik edince işler iyice karışıyor tabii. Vücüdu asit kaplıyor resmen. Kanın pH dengesi bozuluyor, nefes alışlar derinleşiyor ve hızlanıyor. Sahadaki gözlemlerimize göre vakaların yaklaşık %75’i erken müdahaleyle düzeliyor ama %24’lük kesim hastaneye çok geç başvuruyor. Şeker koması nasıl anlaşılır bilmek, bazen bir hayat kurtarmakla eşdeğer.
Hastanelerde uzmanlar hemen serum ve insülin takviyesine başlıyorlar. Gelişmeleri medihaber.com’u takip ve sosyal medya hesaplarını takip ederek güncel bilgilere ulaşabilirsiniz. Tıp dünyası kış başından beri yeni tedavi protokollerini tartışıyor. Umut verici olan şu ki, artık bu durumla baş etmek eskisinden çok daha kolay. Teknoloji ve bilinçli takip sayesinde diyabetik ketoasidoz tedavisi ve önlemler konusunda ciddi bir yol kat edildi.
İnsülin dozunun atlanması veya ağır enfeksiyonlar bu tabloyu tetikleyen en büyük unsurlar. Diyabet hastaları için acil durumlar arasında yer alan bu kriz, yakın takip gerektiriyor. Keton seviyelerinin kanda veya idrarda yükselmesi, vücudun acil yardım çağrısıdır. İnsülin eksikliği ve ketonlar bir araya geldiğinde vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması hayati önem taşıyor.
Uzmanlar, hastaların düzenli şeker ölçümü yapmalarını ve beslenme düzenine sadık kalmalarını öneriyor. Erken teşhis ve doğru müdahale ile kalıcı hasarların önüne geçilebiliyor. Sağlık otoriteleri, özellikle genç yaştaki diyabetli bireylerin ve ailelerinin bu konuda eğitilmesinin altını çiziyor.
Kısa Sözlük
-
Polidipsi: Aşırı susama hissi ve buna bağlı olarak gelişen çok fazla su içme durumu.
-
Ketozis: Vücudun enerji için şeker yerine yağ yakması sonucu kanda keton cisimciklerinin birikmesi.