Kanın Gizli Yükü: Polisetemia Vera ile Tanışmak

Her şey aslında o geçmek bilmeyen kaşıntıyla başlıyor. Banyodan çıkınca cildiniz sanki iğneyle deliniyormuş gibi hissetmeniz normal değil elbet. Birçok kişi bunu basit bir alerji sanıyor ama durum bazen kemik iliğinden gelen bir sinyal olabilir. Polisetemia vera nedir belirtileri nelerdir sorusu tam da bu noktada hayatımıza giriyor.

Korkutucu.

Damarlarınızda akan kanın olması gerekenden daha fazla hücreyle dolması, trafiğin kilitlenmesi gibi bir şey. Vücut adeta kendi kendine bir üretim çılgınlığına giriyor. Kanın viskozitesi (akışkanlığı ve kıvamı) artınca kalp yorulmaya başlıyor haliyle. Peki, bu durumda ne yapmak lazım?

Kırmızı Hücrelerin Aşırı Üretimi

Doktorlar bu duruma genelde primer eritrositoz (alyuvar fazlalığı) diyorlar. Bahar dönemi yapılan kontrollerde rastlantısal olarak çıkıyor genelde bu teşhisler. İlginçtir, hastaların yüzü genelde hep hafif kırmızı bir tonda olur. Acaba tansiyondan mı yoksa yorgunluktan mı diye düşünürken aslında içeride başka bir hikaye dönüyor.

Shutterstock

Görüyoruz bugünlerde bu vakaları daha sık hastanelerde. Kanın yavaşlaması demek, damar içinde pıhtı riskinin kapıyı çalması anlamına geliyor. Özellikle baş ağrısı ve baş dönmesi gibi şikayetler bu tablonun ayrılmaz bir parçası haline gelmiş durumda. Kanda alyuvar yüksekliği neden olur diye merak edenler için cevap genelde kemik iliğindeki genetik bir değişimde saklı.

Tedavi Mümkün mü?

Aslında tedavi süreci o kadar da korkunç değil. En eski yöntemlerden biri olan flebotomi (kan alma işlemi) hala en etkili silahlardan biri sayılır. Haftalık veya aylık periyotlarla kan vererek vücudu rahatlatmak mümkün. Gelişmeleri medihaber.com’u takip ve sosyal medya hesaplarını takip ederek güncel bilgilere ulaşabilirsiniz.

İlaç teknolojisi de boş durmuyor tabii. Kasın ayı ortalarında çıkan son raporlara göre yeni nesil haplar hücre üretimini dizginleyebiliyor. Kan koyulaşması tedavisi nasıl yapılır konusundaki yeni yaklaşımlar hastaların konforunu ciddi şekilde artırdı. Belki de ömür boyu sürecek bir yolculuk bu ama durdurulamaz bir süreç kesinlikle değil.

Beslenme ve Yaşam Tarzı

Beslenme konusu ise biraz karışık, herkes farklı bir şey söylüyor. Genelde bol su tüketimi ve demir içerikli gıdalardan bir miktar uzak durmak öneriliyor. Polisetemia vera hastaları ne yemeli sorusuna en doğru cevabı yine kendi doktorunuz verecektir çünkü her bünye farklı tepkiler veriyor bu sürece.

İstatistiklere göre bu hastalıkla yaşayan yaklaşık 302 bin kişi var ve bunların %97'si düzenli tedaviyle normal bir hayat sürüyor. Polisitemi vera yaşam süresi ne kadardır endişesi taşıyanlar için modern tıp oldukça yüz güldürücü sonuçlar sunuyor diyebiliriz.

Hastalığın seyri boyunca düzenli hematoloji takibi hayati önem taşıyor. Erken teşhis edilen vakalarda komplikasyon riski minimum seviyeye indiriliyor. Uzmanlar, belirtileri fark eden kişilerin zaman kaybetmeden tam kan sayımı yaptırması gerektiğini vurguluyor.

Sağlık birimlerinden alınan bilgilere göre tedavi protokolleri kişiye özel olarak düzenleniyor. Kan merkezlerinde yapılan işlemlerle kanın yoğunluğu kontrol altında tutuluyor. İlaç kullanımında süreklilik ve doktor kontrolü hastalığın yönetimindeki temel taşı oluşturuyor.

Terminoloji Sözlüğü:

• JAK2 Mutasyonu: Kan hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasına neden olan gendeki yapısal değişim.

• Splenomegali: Hastalık sebebiyle kanı filtrelemek için çok çalışan dalağın normalden fazla büyümesi durumu.