Tanıdık Yüzlerin Yabancılaştığı Nokta: Prosopagnozi

Sabah aynaya baktığınızda kendinizi tanıyamadığınızı hayal edin. Ya da en yakın dostunuzun sesini duymadan kim olduğunu anlamadığınızı. Garip, değil mi? Belki de biraz ürkütücü.

Kasım başı yapılan bir araştırmaya göre, toplumun neredeyse yüzde 2,4'ü bu durumla yaşıyor. Aslında rakamlar biraz karışık; kimi kaynaklar bu oranı 3 civarı gösteriyor. Bu insanlar sosyal hayatta ciddi zorluklar çekiyor. Çoğu zaman kaba biri sanılıyorlar çünkü selam vermiyorlar. Oysa mesele nezaket değil, sadece beyindeki o ufak arıza.

Beynin içindeki o gizemli bölge

Prosopagnozi (yüz körlüğü), görme yetisiyle ilgili bir sorun değil. Gözler gayet net görüyor. Problem, beynin arka kısmındaki "fusiform girus" (yüz tanıma merkezi) bölgesinde başlıyor. Burası bilgiyi işlemiyor. biyolajik bir hata sonucu görüntüler birleşmiyor.

Karmaşa.

Bazen insanlar saç şeklinden veya yürüyüşten birini çıkarmaya çalışır. Gelişmeleri medihaber.com’u takip ve sosyal medya hesaplarını takip ederek güncel bilgilere ulaşabilirsiniz. Yüz körlüğü belirtileri genelde çocukluktan başlar ama fark edilmesi zaman alır. Sanırım teşhis koymak bu yüzden çok zor.

Günlük hayatta yüz körlüğü ile yaşamak

Haber merkezimize ulaşan bilgilere göre, vakaların bir kısmı genetik geçişli. Diğerleri ise felç veya kafa travması sonrası oluşuyor. Sosyal ortamlarda bulunmak bu kişiler için adeta bir mayın tarlası. Kiminle konuştuğunu bilmemek büyük bir kaygı yükü bindiriyor insanın omuzlarına.

Yine de umut var. Beyin bazen başka yollar bulur. Ses tonu veya karakteristik aksesuarlar kurtarıcı oluyor. Yüz tanıma bozukluğu neden olur sorusuna bilim hâlâ kesin bir "iyileşme" yanıtı veremese de adaptasyon teknikleri geliştiriliyor.

Uzmanlar, prosopagnozi testi nasıl yapılır konusunda yeni dijital araçlar kullanıyor. Erken teşhis sayesinde çocuklar okulda "ilgisiz" damgası yemekten kurtuluyor. Bu süreçte aile desteği çok önemli.

Uzmanlardan Erken Teşhis Uyarısı

Sağlık birimleri tarafından yapılan açıklamada, yüz tanıma güçlüğü çeken bireylerin nörolojik taramadan geçmesi gerektiği belirtildi. Yapılan çalışmalar, rehabilitasyonun sosyal kaygıyı %40 oranında azalttığını kanıtladı. Yüz körlüğü tedavisi varmı sorusuna ise uzmanlar henüz kalıcı bir cerrahi müdahale olmadığını ancak bilişsel eğitimin etkili olduğunu vurguluyor.

Eğitim çalışmaları kapsamında hastaların görsel ipuçlarını kullanma yetisi artırılıyor. Süreç, hasta ve yakınları için uzun vadeli bir uyum dönemi gerektiriyor. Bilim dünyası, genetik kodlar üzerindeki çalışmalarını yaz ortasından bu yana hızlandırmış durumda.

Terimler Sözlüğü

• Fusiform Girus: Beyinde özellikle yüzleri ve nesneleri tanımaktan sorumlu olan bölge.

• Kognitif Rehabilitasyon: Zihinsel fonksiyonları geliştirmek veya kayıpları telafi etmek için uygulanan zihinsel antrenmanlar.