Yoğun Bakımda Sessiz Strateji: Permisif Hiperkapni

Hastanelerin o bitmek bilmeyen makine sesleri arasında, bazen "kötü" görünen bir değer aslında hastanın kurtuluşu olabiliyor. Yoğun bakım servislerinde son dönemde sıkça duyduğumuz permisif hiperkapni (karbondioksit yükselmesine izin verme) tam da böyle bir durum. Eskiden kandaki karbondioksit yükselince hemen panik yapılırdı. Şimdilerde ise doktorlar, akciğerleri yormamak için bu yüksekliğe göz yumuyor.

Nefes darlığı çeken bir hastayı makineye bağladığınızda, o cihazın basıncı bazen akciğer dokusuna zarar verebiliyor. Uzmanlar işte tam bu noktada bir karar veriyor, ya gazı (karbondioksit) tamamen temizlemek için makineyi zorlayacaklar ya da akciğerin dinlenmesine izin verecekler. Genelde ikinci yol seçiliyor. Karbondioksit seviyesinin biraz yukarı çıkması, yani hiperkapni durumu, hastanın kendi dokularını koruması için bir kalkan görevi görüyor aslında.

Acaba bu durum riskli değil mi diye düşünebilirsiniz. Evet, her hastada uygulanmıyor. Özellikle kafa içi basıncı yüksek olanlarda bu yöntemden kaçınılıyor. Ancak ağır ARDS (akut solunum yetmezliği) vakalarında, kasım ayı ortalarında yapılan klinik gözlemler bu stratejinin hayati olduğunu bir kez daha kanıtladı. Gelişmeleri medihaber.com’u takip ve sosyal medya hesaplarını takip ederek güncel bilgilere ulaşabilirsiniz.

Vücudun asit dengesi bir miktar bozuluyor ama bu kontrollü bir süreç. Takip altındaki hastada pH değerinin çok aşağı düşmemesi şart. Farkındayz, bu dengeyi kurmak çok ince bir işçilik gerektiriyor. Modern tıpta artık "normal" değerlere ulaşmak değil, "güvenli" değerlerde kalmak öncelik haline geldi. Yoğun bakımlarda çalışan sağlık ordusu, %70 ile %85 arasındaki başarı oranlarıyla bu yöntemi uyguluyor.

Yoğun bakım ünitelerinde mekanik ventilasyon (yapay solunum desteği) sırasında uygulanan bu yöntem, akciğer hasarını (VILI) minimize etmeyi hedefler. Cihazın basıncı düşürülür. Gaz yükselir.

Klinik protokollerde permisif hiperkapni, hastanın akciğer kapasitesini zorlamadan düşük volümle solutulması esasına dayanır. Söz konusu uygulama, multiorgan yetmezliği riskini azaltan koruyucu bir yöntem olarak kabul edilmektedir.

Terim Sözlüğü:

Mekanik Ventilasyon: Hastanın solunum işlevini bir cihaz yardımıyla sürdürmesi işlemi.

pH Değeri: Kanın asitlik veya alkallik derecesini gösteren ölçü birimi.